Virgülün Kullanıldığı Yerler ve Örnekler (5.Sınıf)

[askinelibol]

Virgülün birçok kullanım alanı vardır. Biz bu yazıda MEB 5. sınıf Türkçe ders kitabındaki 8 maddeyi örneklerle açıklayacağız.

1. Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur.
Örnekler

• Pazardan elma, armut, domates aldım.
• Annem, babam, kardeşim ve dedem beni görmeye geldi.
• Kızgın kumlar, sessiz geceler, suskun mehtap…

2. Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.Birbiri ardına gelen cümleleri virgül kullanarak sıralayabiliriz. ( Cümle türleri için bakınız. )

Örnekler

• Okuldan çıktım, eve gittim, yemek yedim.
• Ona çok kızmıştı, ne yapacağını bilemiyordu.
• Yüzüme bile bakmadı, ben de üzüldüm.

3. Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur.
( Cümlenin Öğeleri konusu 8.sınıflarda işlenmektedir. Bundan dolayı kısaca ve detaya girmeden bir açıklama yapmamız gerekiyor. Yüklem, bir cümlede yapılan iştir. Özne ise işi yapandır.)

Örnek

• Ali arabaya bindi.
  • Bu cümlede yapılan iş yani yüklem: Bindi
  • İşi yapan yani özne: Ali

Şimdi örneğimizdeki yüklem ve özneyi birbirinden uzaklaştıralım, bu durumda özneden sonra virgül kullanmalıyız.

• Ali, ağır ağır uürüyerek düşünceler içinde yavaşça arabaya bindi.
  (İki cümlede de özne( işi yapan) ve yüklem (yapılan iş) aynıdır. Temel fark özne ve yüklem birbirine daha uzaktadır.
• Saniye Hanımefendi, merdivenlerde oğlunun ayak seslerini duyar duymaz, hasretlisini karşılamaya atılan bir genç kadın gibi koltuğundan fırlamış ve ona kapıyı kendi eliyle açmaya gelmişti. (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)

4. Anlama güç kazandırmak için tekrarlanan kelimeler arasına konur.

Örnekler

• Seviyorum, seviyorum, seviyorum. Nedenini ve nasılını bilmeden.
• Öfke, öfke, öfke yine sardı dört bir yanımı.

5. Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra konur.
(Kişinin başka birinin cümlesini aktarmasına alıntı cümle denir.)

Örnekler

• Bize gelsene, dedi.
• Artık burası beni çok sıkıyor, dedi.

6.Kendisinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul ve teşvik bildiren hayır, yok, evet, peki, pekâlâ, tamam, olur, hayhay, başüstüne, öyle, haydi, elbette gibi kelimelerden sonra konur.

Örnekler

• Haydi, eve gidelim.
• Evet, ben de senin gibi düşünüyorum.
• Tamam, yarın aynı yerde buluşalım.

7.Sayıların yazılışında kesirleri ayırmak için kullanılır.

Örnekler

• 38,4 (otuz sekiz tam, onda dört)
• 0,42 (sıfır tam, yüzde kırk iki)

8. Kitap, dergi vb.nin künyelerinde yazar, eser, basımevi vb. maddelerden sonra konur.

Örnek

• Falih Rıfkı ATAY, Tuna Kıyıları, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1938.
  (Yukarıdaki künyenin açılımı basitçe şu şekildedir:Falih Rıfkı Atay’ın “Tuna Kıyıları” adlı kitabı 1938 yılında, İstanbul’da Remzi Kitabevi tarafından basılmıştır.)