Virgül İşareti (,) Kullanıldığı Yerler

[askinelibol]

1. Birbiri ardınca sıralanan eş görevli kelime ve kelime gruplarının arasına konur.

Örnekler

• Pazardan elma, armut, domates aldım.
• Annem, babam, kardeşim ve dedem beni görmeye geldi.
• Kızgın kumlar, sessiz geceler, suskun mehtap…

2. Sıralı cümleleri birbirinden ayırmak için konur.Birbiri ardına gelen cümleleri virgül kullanarak sıralayabiliriz.

Örnekler

• Okuldan çıktım, eve gittim, yemek yedim.
• Ona çok kızmıştı, ne yapacağını bilemiyordu.
• Yüzüme bile bakmadı, ben de üzüldüm.

3. Uzun cümlelerde yüklemden uzak düşmüş olan özneyi belirtmek için konur.
( Cümlenin Öğeleri konusu 8.sınıflarda işlenmektedir. Bundan dolayı kısaca ve detaya girmeden bir açıklama yapmamız gerekiyor. Yüklem, bir cümlede yapılan iştir. Özne ise işi yapandır.)

Örnek

• Ali arabaya bindi.
  • Bu cümlede yapılan iş yani yüklem: Bindi
  • İşi yapan yani özne: Ali

Şimdi örneğimizdeki yüklem ve özneyi birbirinden uzaklaştıralım, bu durumda özneden sonra virgül kullanmalıyız.

• Ali, ağır ağır uürüyerek düşünceler içinde yavaşça arabaya bindi.
  (İki cümlede de özne( işi yapan) ve yüklem (yapılan iş) aynıdır. Temel fark özne ve yüklem birbirine daha uzaktadır.
• Saniye Hanımefendi, merdivenlerde oğlunun ayak seslerini duyar duymaz, hasretlisini karşılamaya atılan bir genç kadın gibi koltuğundan fırlamış ve ona kapıyı kendi eliyle açmaya gelmişti. (Yakup Kadri Karaosmanoğlu)

4. Cümle içinde ara sözleri veya ara cümleleri ayırmak için ara sözlerin veya ara cümlelerin başına ve sonuna konur.
(Ara cümle ya da ara söz cümlenin doğrudan bir parçası olmayıp cümlenin içinde açıklama yapmak ya da bir duyguyu, bir düşünceyi belirtmek için iki virgül arasında kullanılır.)

Örnekler

• Hava kararınca içim ürperdi. (Temel cümle)
• Hava kararınca, bir an için, içim ürperdi.( Ara söz eklenmiş hâli)

• Gökhan hoca bugün virgül konusunu işleyecek.(Temel cümle)
• Gökhan hoca, en sevdiğim öğretmenim, bugün virgül konusunu işleyecek.( Ara söz eklenmiş hâli)

5. Anlama güç kazandırmak için tekrarlanan kelimeler arasına konur.

Örnekler

• Seviyorum, seviyorum, seviyorum. Nedenini ve nasılını bilmeden.
• Öfke, öfke, öfke yine sardı dört bir yanımı.

6. Tırnak içinde olmayan alıntı cümlelerinden sonra konur.
(Kişinin başka birinin cümlesini aktarmasına alıntı cümle denir.)

Örnekler

• Bize gelsene, dedi.
• Artık burası beni çok sıkıyor, dedi.

7.Kendisinden sonraki cümleye bağlı olarak ret, kabul ve teşvik bildiren hayır, yok, evet, peki, pekâlâ, tamam, olur, hayhay, başüstüne, öyle, haydi, elbette gibi kelimelerden sonra konur.

Örnekler

• Haydi, eve gidelim.
• Evet, ben de senin gibi düşünüyorum.
• Tamam, yarın aynı yerde buluşalım.

8.Hitap için kullanılan kelimelerden sonra konur.

Örnekler

• Sevgili Dostum,
• Kıymetli Öğrencim,
• Sayın Müdürüm,

9.Sayıların yazılışında kesirleri ayırmak için kullanılır.

Örnekler

• 38,4 (otuz sekiz tam, onda dört)
• 0,42 (sıfır tam, yüzde kırk iki)

10. Metin içinde art arda gelen zarf-fiil eki almış kelimelerden sonra konur.

Örnekler

• Yemek yiyip, hızlı bir şekilde hazırlanarak yola çıktı.
• Çok fazla düşünüp, sakince karar vererek teklifi kabul etti.

Uyarı Cümlede zarf-fiil eki almış bir sözcük varsa virgül kullanılmaz!

Örnek

• Ahmet koşarak yanıma geldi.

11. Kitap, dergi vb.nin künyelerinde yazar, eser, basımevi vb. maddelerden sonra konur.

Örnek

• Falih Rıfkı ATAY, Tuna Kıyıları, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1938.
  (Yukarıdaki künyenin açılımı basitçe şu şekildedir:Falih Rıfkı Atay’ın “Tuna Kıyıları” adlı kitabı 1938 yılında, İstanbul’da Remzi Kitabevi tarafından basılmıştır.)

12. Edebî eserlerde konuşma bölümünden önceki ifadenin sonuna konur.

Örnek

• Bahçe kapısını açtı. Sermet Bey’e,
  – Bu anahtar köşkü de açar, dedi. (Ömer Seyfettin)

13.Konuşma çizgisinden sonraki alıntı cümlesinin bitimine konur.

Örnekler

• – Bu akşam sinemaya gideceğiz, dedi.
• – Kaç gündür ne aradı ne sordu, dedi.

14.Bir kelimenin kendisinden sonra gelen kelime veya kelime gruplarıyla yapı ve anlam bakımından bağlantısı olmadığını göstermek ve anlam karışıklığını önlemek için kullanılır.

Örnekler

• Bu, tek gözlü, genç fakat ihtiyar görünen bir adamcağızdır. (Halit Ziya Uşaklıgil)
• Bu gece, eğlenceleri içlerine sinmedi. (Reşat Nuri Güntekin)

15. Özne olarak kullanıldıklarında “bu, şu, o” zamirlerinden sonra konur.

Örnekler

• O, beni çoktan unutmuş.
• Şu, hepimizin içine korku salandı.
• Bu, bizim için kolay bir iş değil.

Virgül Nerelerde Kullanılmaz?​

1) Metin içinde ve, veya, yahut, ya … ya bağlaçlarından önce de sonra da virgül konmaz.

Örnekler

• Bugün zaman geçmiyor ve hava da sıcak.
• Defter veya kitap yanında biri olsun yeter.

2) Tekrarlı bağlaçlardan(Ne…. ne…/ Ya….. ya…../ Hem….. hem…./ İster…… ister…. vb.) önce ve sonra virgül konmaz.

Örnekler

• Hem ağlarım hem giderim.
• Ya deveyi güdersin ya bu diyardan gidersin.
• Ne gelini verir ne dünürü küstürür.
• İster inan ister inanma.

3) Şart ekinden sonra virgül konmaz.

Örnekler

• Bize gelirse çok mutlu olurum.
• Ödevini yaparsa başarılı olur.

4) Metin içinde -ınca / -ince anlamıyla zarf-fiil görevinde kullanılan mı / mi ekinden sonra virgül konmaz.

Örnek

• O da beni sevdi mi geri kalan her şey hallolur.

5) Cümlede pekiştirme ve bağlama görevinde kullanılan da / de bağlacından sonra virgül konmaz.

Örnekler

• Biz gidiyoruz sen de gel.
• O da ancak bu kadarını yapabilir.