Türklerin Kullandığı Alfabeler

[askinelibol]

Türklerin Kullandığı Alfabeler​

Göktürk Alfabesi
Türklerin tarih boyunca kullandığı ilk alfabedir ve Göktürk Alfabesi ya da Orhun Alfabesi olarak da bilinir. Klasik Türk damgalarından oluşur ve 38 harften oluşur. Bu harflerin 26’sı sessiz, 4’ü sesli ve 8’i bileşik harflerdir. Sağdan sola doğru yazılır ve kelimeler arasına ayırt edilebilmesi için iki nokta konur. En eski örnekleri Orhun Yazıtları’nda bulunmaktadır.
Uygur Alfabesi
Uygur Türklerinin kullandığı bir alfabedir ve 18 harften oluşur. Sağdan sola doğru yazılır ve eski Soğd yazısından türemiştir. Soğdlu misyonerler aracılığıyla Uygur Türkleri tarafından öğrenilmiştir. Ancak harf sayısının az olması, yazı kültürünün gelişimini sınırlamış olabilir.
Arap Alfabesi
Türklerin İslamiyet’i kabul etmeleriyle birlikte kullanılan bir alfabedir. Karahanlılar, tarihte bu alfabeyi ilk kullanan Türk devleti olmuştur. 28 harften oluşur, ancak Türkçe’nin ses özelliklerine uyum sağlamak için eklemeler yapılmış ve 31-36 harf kullanılmıştır. Diğer alfabelerde olduğu gibi sağdan sola doğru yazılır.
Kiril Alfabesi
Özellikle Sovyetler Birliği döneminde kullanılmıştır. Sovyetler Birliği, bağlı Türk devletlerine Kiril Alfabesini kullanmayı zorunlu kılmıştır. 1991’de Sovyetler Birliği’nin dağılmasıyla bazı ülkeler Latin Alfabesine geçmiştir. Kiril Alfabesi 38 harften oluşur ve diğer alfabelerin aksine soldan sağa doğru yazılır.
Latin Alfabesi
Azeri Türkleri tarafından ilk kullanılan alfabedir. Türkiye, 1 Kasım 1928’de gerçekleşen Harf Devrimi ile Arap Alfabesinden Latin Alfabesine geçmiştir. 29 harften oluşur, bunların 21’i ünsüz, 8’i ünlü harflerdir. Latin Alfabesi, Türk devletleri arasında geniş bir kullanıma sahiptir ve modern Türkçe’nin yazımında yaygın olarak kullanılmaktadır.