7. Sınıf Sözcükte Anlam Konu Anlatımı

[askinelibol]

Sözcük: Dilin anlamlı en küçük parçasına sözcük(kelime) denir. Sözcükler içinde bulundukları cümleye göre farklı anlamlar kazanırlar. Sözcükleri anlam özelliklerine göre üç grupta inceleyeceğiz:

1. Gerçek (Temel) Anlam
2. Mecaz Anlam
3. Terim Anlam

Gerçek (Temel) Anlam​

Bir sözcüğün aklımıza gelen ilk anlamıdır. Gerçek anlama sözlük anlamı da denir.

• Hava çok soğuk.
• Yemeğim sıcak olduğu için yiyemedim.
• Çantamın içi boş.
• Toprak sert olduğu için kazamadık.

Mecaz Anlam​

Bir sözcüğün gerçek anlamından tamamen uzaklaşarak cümle içinde kazandığı yeni anlamdır.

• Arkadaşım soğuk bir insan.(Soğuk sözcüğünün burada içten olmayan anlamında kullanılmıştır.)
• Öğretmenimiz bize sıcak davrandı.(Sıcak sözcüğü burada samimi anlamı kazanmıştır.)
• Boş sözlerle beni oyalama.(Boş sözcüğü bu cümlede anlamsız anlamında kullanılmıştır.)
• Babam kızdığında çok sert bakıyor.(Burada sert sözcüğü öfkeli anlamı kazanmıştır.)

Terim Anlam​

Bir sözcüğün bilim, sanat, spor ya da meslek alanına özgü kavramları karşıladığında kazandığı anlama terim anlam denir.

• İzlediğimiz tiyatro oyunu iki perdeden oluşuyordu.(Burada perde sözcüğü tiyatro oyununun her bir bölümü için kullanılan bir terimdir.)
• Hakem geçen maçta penaltı verdi.(Burada futbola özgü bir terim kullanılmıştır.)
• Rakip takım son dakika üçlüğüyle kazandı.
• Müzik dersinde notaları öğrendik.

Not: Bir sözcük cümle içinde kullanıldığı yere göre gerçek, mecaz ya da terim anlam özelliği kazanabilir.

Örnek: Annem perdeleri yıkadı.(Bu cümlede perde sözcüğü gerçek anlamda kullanılmıştır.)


Bu yazıda gerçek, mecaz ve terim anlamın ne olduğu açıklanacak ve örnekler verilmiştir.

Sözcükte Anlam Soruları​

Soru 1
Gözlerindeki ışık(1) kayboluyordu; genç(2), her geçen gün(3) zayıflıyordu(4).

Bu cümlede numaralanmış sözcüklerden hangisi mecaz anlamdadır?
Işık
Genç
Gün
Zayıflıyordu
Soru 2
Aşağıdakilerin hangisinde koyu olarak yazılan kelime mecaz anlamıyla kullanılmıştır?
A) Akvaryumun dibi ince kumlarla kaplıydı.
B) Kuşlar bir bulut kümesi gibi gökyüzünü kapladı.
C) Memleketimde beni çok sıcak karşıladılar.
D) Gözlerinin rengi, yüzünün çizgileri hiç değişmiyordu.