Benzetme (Teşbih) Sanatı

[askinelibol]

Benzetme sanatı, anlatımı güçlendirmek için aralarında ilgi bulunan iki kavramdan zayıf olanın güçlü olana benzetilmesidir.

Örnekler

• Aslan gibi güçlü çocuk
  ( Bu örnekte çocuk güç yönünden aslana benzetilmiştir.)
• Çita kadar hızlı adam
  ( Bu örnekte adam hız yönünden çitaya benzetilmiştir.)

Benzetmenin Dört Ögesi​

Yukarıdaki örnekleri anladıysak konumuzu biraz daha detaylandıralım. Benzetme dört temel unsur üzerine kurulmuştur:

1. Benzeyen: Benzetmede kullanılan iki unsurdan zayıf olan
2. Benzetilen: Benzetmede kullanılan iki unsurdan güçlü olan
3. Benzetme Yönü: Benzetme yapılan özellik
4. Benzetme Edatı: Gibi, kadar, andırmak, sanki …

Örnekler

• Ahmet tilki gibi kurnazdır.

1. Benzeyen: Ali
2. Benzetilen: Tilki
3. Benzetme Yönü: Kurnazlık
4. Benzetme Edatı: Gibi

• Çocuk aslan kadar güçlüydü.

1. Benzeyen: Çocuk
2. Benzetilen: Alan
3. Benzetme Yönü: Güç
4. Benzetme Edatı: Kadar

• Yastığımın pamuğu andıran yumuşaklığı vardı.

1. Benzeyen: Yastık
2. Benzetilen: Pamuk
3. Benzetme Yönü: Yumuşaklık
4. Benzetme Edatı: Andırmak

Uyarı: Benzetme yapılırken bu dört ögenin her biri olmayabilir. Ancak bu tip örneklerde de benzetme vardır.

Örnekler

• Cennet gibi güzel vatanımız var.
  ( Bu örnekte dört unsurda kullanılmıştır.)
• Cennet gibi vatanımız var.
  (Benzetme yönü (güzellik) çıkarılmıştır.)
• Cennet vatanımızı çok seviyoruz.
  (Sadece benzeyen ve benzetilen kalmıştır.)

• Kömür kadar kara gözlü bir kız.
  (Dört unsur da bu örnekte vardır.)
• Kömür gözlü bir kız.
  (Sadece benzeyen ve benzetilen kullanılmıştır.)

• Kibrit gibi incesin.
  (Bu örnekte benzeyen söylenmemiştir.)

Yukarıdaki örneklerin tamamında benzetme vardır.